امیرالمومنین » رمز جاذبه علی
امیرالمومنین » رمز جاذبه علی
سبب دوستی و محبت علی در دلها چیست ؟
رمز محبت را هنوز کسی کشف نکرده است ، یعنی نمیتوان آنرا
فورموله کرد و گفت اگر چنین شد چنان میشود و اگر چنان شد چنین ، ولی
البته رمزی دارد . چیزی در محبوب هست که برای محب از نظر زیبائی خیره
کننده است
و او را به سوی خود میکشد . جاذبه و محبت در درجات بالا عشق نامیده میشود . علی محبوب دلها و معشوق انسانهاست . چرا ؟ و در چه جهت ؟ فوق العادگی علی در چیست که عشقها را برانگیخته و دلها را به خود شیفته
ساخته و رنگ حیات جاودانی گرفته است و برای همیشه زنده است ؟ چرا دلها همه
خود را با او آشنا میبینند و اصلا او را مرد ه احساس نمی کنند بلکه زنده
مییابند ؟
مسلما ملاک دوستی او جسم او نیست زیرا جسم او اکنون در بین ما نیست و ما آن
را احساس نکردهایم . و باز محبت علی از نوع قهرماندوستی که در همه ملتها
وجود دارد نیست . هم اشتباه است که بگوئیم محبت علی از راه محبت فضیلتهای
اخلاقی و انسانی است ، و حب علی حب انسانیت است . درست است علی مظهر انسان
کامل بود و درست است که انسان نمونههای عالی انسانیت را دوست میدارد
اما اگر علی همه این فضائل انسانی را که داشت میداشت ، آن حکمت و آن علم ،
آن فداکاریها و از خود گذشتگیها ، آن تواضع و فروتنی ، آن ادب ، آن
مهربانی و عطوفت ، آن
ضعیف پروری ، آن عدالت ، آن آزادگی و آزادیخواهی ، آن احترام به انسان ،
آن ایثار ، آن شجاعت ، آن مروت و مردانگی نسبت به دشمن ، و به قول
مولوی :
در شجاعت شیر ربا نیستی |
در مروت خود که داند کیستی ؟ |
آن سخا وجود و کرم و . . . اگر علی همه اینها را که داشت
میداشت اما رنگ الهی نمیداشت ، مسلما این قدر که امروز عاطفه انگیز و
محبت خیز است نبود .
علی از آن نظر محبوب است که پیوند الهی دارد . دلهای ما به طور ناخودآگاه
در اعماق خویش با حق سر و سر و پیوستگی دارد ، و چون علی را آیت بزرگ حق و
مظهر صفات حق مییابند و به او عشق میورزند . در حقیقت
پشتوانه عشق علی ، پیوند جانها با حضرت حق است که برای همیشه در فطرتها
نهاده شده و چون فطرتها جاودانی است مهر علی نیز جاودان است . نقطههای
روشن در وجود علی بسیار است اما آنچه برای همیشه او را درخشنده و تابان
قرار داده است ایمان و اخلاص اوست و آن است که به وی جذبه الهی داده است .
سوده همدانی ، بانوی فداکار و دلباخته علی ، در مقابل معاویه بر علی درود
فرستاد و در وصفش گفت :
صلی الاله علی روح تضمنها |
قبر فاصبح فیه العدل مدفونا |
قد حالف الحق لا یبغی به بدلا |
فصار بالحق و الایمان مقرونا |
” درود خداوند بر روانی باد که او را خاک برگرفت و عدل نیز با وی مدفون گشت ”
” با حق پیمان بسته بود که به جای آن بدلی نگزیند ، پس با حق و با ایمان مقرون گشته بود ” .
صعصعة بن صوحان عبدی نیز یکی دیگر از دلباختگان علی بود ، از کسانی بود که
در آن دل شب در مراسم دفن علی با عده معدودی شرکت کرد . پس از آنکه حضرت
را دفن کردند و بدنش را خاک پوشانید ، صعصعه یک دست خویش را
بر قلبش نهاد و با دست دیگر خاک بر سر پاشید و گفت :
” مرگ گوارایت باد ! که مولدت پاک بود و شکیبائیت نیرومند و جهادت بزرگ . بر اندیشهات دست یافتی و تجارتت سودمند گشت ” .
” بر آفرینندهات نازل گشتی و او تو را با خوشی پذیرفت و ملائکش به گردت
در آمدند . در همسایگی پیغمبر جایگزین گشتی و خداوند تو را در قرب خویش
جای داد و به درجه برادرت مصطفی رسیدی و از کاسه لبریزش آشامیدی ” .
” از خدا میخواهیم که از تو پیروی کنیم و به روشهایت عمل کنیم . دوستانت
را دوست بداریم و دشمنانت را دشمن بداریم و در جرگه دوستانت محشور گردیم ”
.
” و دریافتی آنچه را دیگران درنیافتند و رسیدی به آنچه دیگران نرسیدند . در
پیشگاه برادرت پیغمبر جهاد کردی و به دین خدا آنچنانکه شایسته بود قیام
کردی تا سنتها را بر پا داشتی و آشوبها را اصلاح نمودی و اسلام و ایمان
منظم گشت . بر تو باد بهترین درودها ” .
” به وسیله تو پشت مؤمنان محکم شد و راهها روشن گشت و سنتها بپا ایستاد .
احدی فضائل و سجایای تو را در خود جمع نکرد . ندای پیغمبر را جواب گفتی .
به اجابتش بر دیگران پیشی گرفتی . به یاریش شتافتی و با جان خویش حفظش کردی
. با شمشیر ذوالفقار در مراحل ترس و وحشت حمله بردی و پشت ستمگران را
شکستی . بنیانهای شرک و پستی را درهم فرو ریختی
و گمراهان را در خاک و خون کشیدی پس گوارایت باد ای امیر مؤمنان ! ”
.
” نزدیکترین مردم بودی به پیغمبر . اول کسی بودی که به اسلام گرویدی .
از یقین لبریز و در دل محکم و از همه فداکارتر و نصیبت از خیر بیشتر بود
. خداوند ما را از اجر مصیبت محروم نکند و پس از تو ما را خوار نگرداند
” .
” به خدا سوگند که زندگیت کلید خیر بود و قفل شر ، و مرگت کلید هر شری است و
قفل هر خیری . اگر مردم از تو پذیرفته بودند از آسمان و زمین نعمتها
برایشان میبارید اما آنان دنیا را بر آخرت برگزیدند ( ۱ ” .
آری دنیا را برگزیدند و در مقابل عدل و عدم انعطاف علی تاب نیاوردند و
عاقبت دست جمودها و رکودها از آستین مردمی به در آمد و علی را شهید کرد .
علی علیه السلام در داشتن دوستان و محبان سر از پا نشناخته که در راه ولاء
و محبت او سر دادند و بر سر دار رفتند بینظیر است . تاریخچههای شگفت و
جالب و حیرت انگیز آنها صفحات تاریخ اسلام را مفتخر ساخته است دست جنایت
ناپاکانی از قبیل زیاد بن ابیه و پسرش عبیدالله و حجاج بن یوسف و متوکل و
در رأس همه اینها معاویة بن ابیسفیان به خون این
زبدههای انسانیت تا مرفق آلوده است .
پی نوشتها:
۱ – بحار الانوار ، ج ۴۲ ، ص ۲۹۵ – ۲۹۶ ، چاپ جدید .
منبع:
برگرفته از کتاب جاذبه و دافعه امام علی ع ، شهید مطهری